İstersen önce neden oy kullanman gerektiğinden başlayalım.
Yapılan en son genel seçim verileri üzerinden konuşmak
gerekirse, Ülkemizde kayıtlı 56.949.009 seçmenden 48.537.695’i oy kullanmış.
Yani katılım oranı, %85,23. Gelişmiş ülkeler göz önünde tutulduğunda rekor
sayılabilecek bir oran olsa da, ülkemiz koşullarında, hele ki parlamentoya
girmenin toplam oyların %10’unu geçmeye bağlandığı bir seçim sisteminde,
potansiyelin %15’ine yakın bir seçmenin seçime katılmadığı görülmekte… Yani
seçime katılmayanlar parti kurmuş olsa, parlamentonun 3. büyük partisi
olacaklardı…
Yine, yapılan son genel seçimde, 697.464 seçmen, bilerek ya
da bilmeyerek geçersiz oy kullanmıştır ki bunun oranı da, toplam oyun %1,2’sine
denk gelmekte, özellikle 1-2 oyla kazananın belirlendiği seçim bölgelerinde
sonuçları önemli ölçüde etkilemektedir.
Hem artık sayılı günlerin kaldığı 24 Haziran seçimlerinde
varlık göstermeye çalışan taraflar, bu seçimi tamam mı devam mı noktasına
taşıdıkları için, hem de seçimlerden birinin %50 +1 ile ipi göğüsleyecek
olmasından dolayı, her zaman önemli olan 1 oyu, artık daha da önemli hale
getirmiştir…
Bu seçimlerde oy kullanmak, normal koşullarda dahi topyekûn
bir ülkenin önündeki 4-5 yılının nasıl yönetileceğini belirlemekte önemli olsa
da, yapılan yönetim sistemi değişikliği ile, daha uzun bir dönemin nasıl
şekilleneceği ile ilgili çok daha önemli, hayati bir değer taşımaktadır.
Oy kullanmak için adresine gelen seçmen bilgi belgesinde belirtilen yere, o belge ve geçerli bir kimlik belgesiyle git.
Bu seçimde, sana 2 tane oy pusulası verilecek. Biri cumhurbaşkanlığı
seçimi için, diğeri milletvekili seçimleri için.
Bir tane de milletvekili seçimleri için.
Öncelikle, pusulaların arkalarının mühürlü olmasına dikkat
et.
Ön yüzlerinde herhangi bir işaret, önceden yapılmış bir
tercih işareti vs olmamasına dikkat et.
Her iki pusulaya da tercihini belirtmek üzere verilen mühür
kullanımı haricinde, parmak izi, imza, slogan vb. başkaca bir işaret koyma.
Cumhurbaşkanlığı adaylarının yer aldığı pusulada, adayların
fotoğraflarının, isimlerinin ve tercih alanının da içinde bulunduğu çizgilerin
dışına taşmayacak şekilde, tercihen ilgili dairenin içine ve bir kez olmak
üzere tercihinizi yap.
Bu pusulada, sadece bir adaya oy vereceksin. Başka bir aday için
de tercih yaparsan, oyun geçersiz sayılacaktır.
Milletvekili seçimi için verilecek birleşik oy pusulasında
ise, yine düz çizgilerle birbirinden ayrılmış alanlardaki siyasi partilerden
yalnızca birini tercih etmen beklenmektedir.
Ancak partilerin seçimden önce aralarında ittifak kurmuş olmalarından
dolayı, aynı ittifak içinde olanlar, birbirlerinden kesik çizgilerle ayrılmış
olmakla birlikte, yine düz çizgilerle diğerlerinden ayrı tutulmuştur.
Tercih mührünü aynı ittifak içindeki partilerden birden
fazlasını seçecek şekilde kullandığında, oyun o ittifak bünyesinde
değerlendirilecektir.
Bir ittifak tercihinde bulunduğun takdirde, o ittifak
dahilinde olmayan diğer partilerden birini ya da diğer ittifak alanını tercih
ettiğin durumda, oyun geçersiz sayılacaktır.
Tercihini sadece bir parti seçerek yaptığın durumda,
kullandığın oy direkt olarak ilgili partiye verilmiş sayılacaktır.
Her iki pusula için geçerli olmak üzere; tercihen pusulaları
katlarken, bastığın mührün, pusulanın başka bir alanında iz bırakmayacak
şekilde katlamaya özen göster, dikkatli bir şekilde zarfına koy.
Tercihini bir ittifak dahilinde, birden fazla ittifak
partisini tercih etmek, ittifak alanı olarak belirlenmiş düz çizgilerin içinde herhangi
bir yere mühür basmak şeklinde kullandığında, verdiğin oy, ittifak için
kullanılmış sayılacak ve bu seçimde partilerin bireysel olarak aldıkları oy
oranlarına bakılarak, ittifak için kullanılan oylar paylaştırılacaktır.
Örneğin; kullanılan 100 geçerli oydan A B C partileri
sırayla 30, 15 ve 5 adet bireysel 15 adet de ittifak oyu almış olsunlar. Bireysel
olarak alınan toplam 50 oyun %60’ını A, %30’unu B ve %10’unu C partisi almış
olacağı için, ittifak için kullanılan 15 oy sırasıyla 8 oy A, 5 oy B ve 2 oy da
C partisine dağıtılmak suretiyle, A partisine 38 oy, B partisine 20 oy, C
partisine de 7 oy gelecek şekilde hesaplanacaktır.
İttifak ortağı partilerden herhangi biri yurt genelinde %10
seçim barajını aştığı takdirde de, o ittifaka dahil olan partiler, aldıkları oy
oranının barajın altında olup olmamasına bakılmaksızın, TBMM’de temsil
edileceklerdir.
Normal koşullarda oyunu kullandıktan sonra görevini tamamlamış
olmana rağmen, bu seçime özel, seçimlere herhangi bir şaibe karışmasını
engellemek üzere bir araya gelmiş STK’larda nasıl görev alabileceğin konusunda
seni tatmin edecek ön araştırmanı yap. Oyunu kullandıktan sonra
görevlendirileceğin yere git. Hiçbir şey yapmasan bile, sana ait sandıktan seçim
tutanağının bir kopyasının en azından bir fotoğrafını çek, bulunsun.
Bu seçim, ülkemizde aksayan yönleri olsa da demokratik
yöntemlerle yapılmış son seçim olabilir. Senden sonraki nesillerin de geleceği
senin elinde…
Şaka değil.
Oyunu kullan, sonra da oyuna sahip çık.